MIGRAINE
Migrain juga dikenali sebagai
hemikrania, perkataan Greek yang membawa maksud sebelah tengkorak. Ia juga
dikenali sebagai vascular headache.
Sakit kepala yang berlaku berulang,
berdenyut-denyut selalunya terjadi sebelah kepala sahaja. Ada juga yang
bermula di sebelah kepala sahaja dan kemudiannya melarat kedua-dua belah
kepala. Dalam kes yang teruk, migrain menyebabkan pening (nausea), muntah,
cirit-birit, pengekalan cecair badan (retention of fluid) dan sensitif
kepada bunyi dan cahaya.
Jenis-jenis
migrain yang utama.
1 - Classic
migraine
Lebih kurang 10% hingga 15% pesakit
migrain mengalami migrain jenis ini. 10 hingga 30 minit sebelum berlakunya
migrain, tanda-tanda awal (warning) berlaku. Tanda-tanda ini dikenali
sebagai aura atau prodrome dan ia berlaku selama 5 - 15 minit. Tanda-tanda
aura ini adalah seperti berikut: terlihat cahaya terang (bright spots),
garisan zigzag (zigzag lines), penglihatan berganda (double vision), buta
sementara (temporary blindness), kebas (numbness), kepala terasa berpusing
(dizziness), pening (drowsiness), sukar bercakap (slurred speech) dan
keliru (confusion). Selepas tanda-tanda ini hilang, migrain mula
menyerang.
Aura dikatakan disebabkan oleh
saluran darah yang menghantar darah ke otak dan tisu sekelilingnya
mengecil sementara, jadi menghad penghantaran darah ke bahagian tersebut.
Ini menyebabkan gangguan pada saraf rasa dan pengawalan motor.
Bagaimanapun ada juga yang mengatakan bahawa aura bermula di sistem saraf
– satu fenomena yang dikenali sebagai “spreading depression of the
cortex”. Ada kajian yang menunjukkan bahawa pengaliran darah hanya
bertambah beberapa jam selepas aura terjadi dan sakit kepala bermula.
2 - Common
migraine
Tanpa amaran awal terlebih dahulu
seperti classic migrain. Lebih biasa terjadi.
Sebab-sebab
terjadinya migrain.
Ia berlaku bila saluran darah
mengembang dan mengecut dengan cepat. Migrain juga dikaitkan dengan proses
pembengkakan (inflammasi). Kenapa ia berlaku sedemikian masih belum
dikenalpasti secara jelas. Bagaimanapun, beberapa perkara penting yang
menyebabkan fenomena ini berlaku adalah seperti yang dinyatakan di bawah:
Keturunan.
Saluran darah individu tertentu
tidak begitu sensitif kepada kesan-kesan penyejukan (effect of cooling).
Membran platlet pula tidak mampu mengekalkan serotonin dengan effektif
(serotonin adalah bahan kimia dalaman yang boleh mengecutkan saluran
darah).
Pemakanan.
|
Makanan yang mengandungi
monosodium glutamate MSG (seperti Ajinomoto), cheese, nitrate, coklat,
kekacang, alkohol dan aspartame boleh menyebabkan migrain. Ada antara
makanan ini yang mengandungi tyramine atau phenylethylamin yang boleh
bertindak mengembangkan saluran darah, jadi menyebabkan migrain. |
|
Kemungkinan juga makanan ini
menyebabkan reaksi allergik yang akan menyebabkan migrain. |
|
Diet yang menurunkan kandungan
gula dalam darah mungkin menyebabkan migrain.Ini kerana kandungan gula
yang rendah menyebabkan saluran darah mengembang. |
|
Tidak makan atau lambat makan
mengikut waktu juga boleh menyebabkan terjadinya migrain. |
|
Orang yang kerap meminum minuman
yang mengandungi kaffein seperti kopi, teh, nescafe, coca-cola dsb
selalu menghadapi “caffeine withdrawal syndrom” bila mereka cuba
menghentikan tabiat mereka secara mendadak. Sindrom ini sama dengan
migrain. Ini adalah kerana kaffein menyempitkan saluran darah, dan
pemberhentiannya akan menyebabkan saluran darah mengembang. |
Hormon.
Turun naik hormon wanita, oestrogen,
dikaitkan dengan kejadian migrain. Migrain mungkin tidak disebabkan oleh
oestrogen secaraterus, tetapi disebabkan oleh paras oestrogen yang tidak
menentu naik dan turun:
|
Mengandung. Selalunya kejadian
menurun semasa mengandung. |
|
Haid. Ramai wanita yang mengalami
migrain sebelum, semasa dan selepas datang haid. |
|
Pil perancang. Ada pil perancang
yang mengandungi oestrogen. Ini boleh menyebabkan migrain. |
|
Menopause (putus haid). HRT
(hormone replacement therapy) yang menggunakan hormon termasuk oestrogen
menyebabkan mereka yang mengambilnya mengalami migrain. |
Cara hidup.
|
Berlaku pertukaran dalam masa
tidur dan jaga. Terlebih atau terkurang tidur juga menyebabkan migrain. |
|
Pemakanan yang tidak teratur
(lihat di atas). |
|
Pengambilan ubat.
|
Ubat yang menyebabkan saluran
darah mengembang boleh menyebabkan migrain. Begitu juga dengan
beberapa persediaan herba seperti yang mengandungi ginkgo biloba. |
|
Penggunaan berlebihan ubat
migrain juga boleh menyebabkan migrain. |
|
Penyebab-penyebab
lain.
|
Perubahan cuaca. |
|
Cuaca terang matahari atau lampu. |
|
Bunyi bising yang kuat. Bau yang
kuat. |
|
Menonton tv, memandang skrin
komputer dengan lama. |
|
Stress dan tekanan emosi.
Sesetengah orang mengalami migrain selepas menghadapi tekanan emosi dan
sesetengahnya semasa menghadapi tekanan emosi. |
|
Jantina. Perempuan lebih kerap
(tiga hingga empat kali lebih kerap berbanding lelaki). |
|
Merokok.
|
Rawatan
Rawatan tanpa
ubat-ubatan.
|
Menghadkan pemakanan dan makan
secara teratur. Perempuan yang menghadapi migrain sebelum haid perlu
mengurangkan pemgambilan garam kerana garam boleh menyebabkan fluid
retention (lihat di atas). |
|
Pengurangan stress seperti
senaman yang kerap dan teratur dan mengamalkan teknik-teknik untuk
mengurangkan tegangan badan. |
|
Kenakan benda yang panas seperti
menggunakan botol air panas ke tempat yang sakit. |
|
Kenakan benda yang sejuk seperti
beg yang mengandungi ais. |
|
Cara hidup yang lebih teratur
seperti makan secara teratur dan dapatkan tidur yang cukup. |
|
Baring di tempat yang gelap dan
senyap pada permulaan migrain. |
|
Biofeedback. Pesakit diajar
mengawal pengembangan dan pengecutan otot dan saluran darah. Teknik ini
lebih berkesan jika diajar kepada pesakit kanak-kanak. |
|
Rawatan lain yang mungkin boleh
menolong anda ialah refleksologi (urut saraf kaki). Petua orang-orang
tua seperti basahkan bahagian bawah (iaitu dari kaki ke badan dan ke
kepala) dahulu semasa anda mandi mungkinjuga berkesan. |
Rawatan
menggunakan ubat-ubatan - ubat pemberhenti migrain.
|
Vasocontrictors. Ergotamine dan
dihydroergotamine mengecutkan saluran darah. Penting untuk mengambilnya
pada permulaan migrain. |
|
5-HT agonist seperti Sumatriptan,
Naratriptan, Zolmitriptan, Rizatriptan. Ia berfungsi dengan bertindak
menggantikan fungsi serotonin. |
|
Isometheptene. |
|
Kombinasi aspirin + acetaminophan
+ caffeine. |
Rawatan
menggunakan ubat-ubatan - ubat melegakan migrain.
|
Analgesic(ubat tahan sakit)
termasuk narcotic analgesic tetapi ia boleh menyebabkan ketagihan. |
|
Corticosteroid untuk migraine
yang lama (sehingga 24 jam) kerana ia boleh mengurangkan inflamasi. |
Rawatan
menggunakan ubat-ubatan - mencegah migrain.
|
Sesuai untuk yang menghadapi
migrain dua kali atau lebih setiap bulan atau migrain yang terlalu teruk
sehingga menganggu perjalanan hidup seharian. |
|
Betablocker terutamanya
propranolol melancarkan perjalanan darah. |
|
Calcium channel blocker
melancarkan perjalanan darah. |
|
Non-steroidalanti-inflammatory
drugs (NSAIDs), aspirin. Aspirin mengurangkan sakit dan juga
mengurangkan pengumpulan platlet. |
|
Ubat anti-depressant seperti
amitryptyline boleh mengawal kandungan serotonin. |
|
Riboflavin atau vitamin B2 dalam
lingkungan 400mg sehari. |
Rawatan
menggunakan herba-herba.
|
Antara rawatan herba yang
digunakan untuk melegakan sakit migrain ialah St. John’s wort
(hypericum), feverfew dan gastrodia. Kelebihan rawatan jenis ini ialah
ia tidak melibatkan ubat-ubatan yang selalunya mempunyai kesan-kesan
sampingan yang tidak baik. Bagaimanapun, rawatan herba mengambil masa
yang lebih lama dan memerlukan pesakit mengambil herba tersebut untuk
jangkamasa lama sebelum kesannya dapat dilihat.
|
TEORI MENGENAI MIGRAIN
Teori tentang migrain disebabkan oleh pengembangan saluran darah
sahaja tidak boleh dibuktikan sepenuhnya. Ada yang menyangkalnya
dengan bertanya sekiranya teori di atas betul, kenapa migrain berlaku
di sebelah kepala sahaja.
Saraf (nervous system) bertindak balas terhadap perkara-perkara yang
menyebabkan migrain seperti stress. Ini menyebabkan spasm disaluran
darah yang kaya dengan saraf seperti arteri di tapak otak kepala.
Spasm ini menutup atau mengecilkan beberapa saluran arteri yang
membekalkan darah ke otak. Apabila ini berlaku, pengaliran darah ke
otak berkurangan. Pada masa yang sama, platlet (partikel yang
berfungsi mengawal pembekuan darah) melekat antara satu sama lain dan
ini menyebabkan bahan kimia serotonin dikeluarkan oleh badan.
Serotonin ini mengecilkan lagi saluran darah arteri – jadi
mengurangkan lagi bekalan darah ke otak.
Pengurangan pengaliran darah ke otak ini menyebabkan bekalan oksigen
ke otak berkurangan. Itulah sebabnya tanda-tandanya seperti
pendengaran dan percakapan yang terganggu sama seperti tanda-tanda
orang yang kena strok (angin ahmar).
Bila bekalan oksigen berkurangan, ada saluran darah arteri yang
membuka lebih luas untuk memenuhi permintaan tenaga daripada otak.
Pembesaran saluran darah arteri ini mengeluarkan bahan yang
menyebabkan kesakitan iaitu prostaglandins daripada tisu-tisu dan
sel-sel darah. Bahan-bahan yang menyebabkan inflamasi (pembengkakan)
seperti neuropeptides dan yang menyebabkan meningkatnya sensitiviti
kepada rasa sakit juga dikeluarkan. Bahan-bahan ini dan juga
menyebabkan pengembangan saluran darah arteri menyebabkan terjadinya
migrain. |
Jenis-jenis migrain yang lain
|
Hemiplegicmigraine – rasa lemah
sebelah badan. Gene yang berkaitan dengan familial hemiplegic migraine
ini boleh dikenalpasti. |
|
Ophtalmoplegicmigraine –
sekeliling mata. |
|
Basilarartery migraine –
berlaku gangguan di saluran darah arteri ke otak yang utama. |
|
Benign exertional headache –
disebabkan aktivit-aktiviti seperti berlari, batuk, bersin. |
|
Status migraine – berlaku
sehingga 72 jam atau lebih. Kesakitan yang dirasa sangat teruk. |
|
Headache-free migraine – tidak
sakit kepala, tetapi pening, masalah penglihatan, sembelit, cirit-birit. |
Migrain di kalangan kanak-kanak
Sebelum baligh kejadian migrain
di kalangan kanak-kanak lelaki dan perempuan sama. Selepas itu, selalunya
lebih ramai perempuan mengalami migrain. Selalunya kanak-kanak mengalami
migrain di kedua-dua belah kepala atau di bahagian hadapan kepala sahaja.
Jangkamasanya pula lebih pendek –ia mungkin berlaku selama 30 minit
sahaja. Berbanding dengan migrain dewasa, migrain di kalangan kanak-kanak
selalunya menyebabkan masalah perut yang lebih teruk.
Antara tanda-tanda migrain
berlaku ialah muntah, cirit-birit, selalu kencing, dahaga dan berpeluh.
|